Wie ook maar met een half oor geluisterd heeft naar de geschiedenisleraar op de middelbare school, weet dat Nederland een zeevarende natie bij uitstek is. Dankzij de handel kwamen wij overal.

Nederlandse zeevaarders ontdekten nieuwe gebieden en gaven die namen als Kaap Hoorn (naar de stad Hoorn), Kaap de Goede Hoop, Waygats (op Nova Zembla) en Spitsbergen (het grootste eiland van Svalbard, zo genoemd door Willem Barentsz).

Niet alleen op de wereldkaart hadden die zeelui grote invloed, ook op ons taalgebruik. Op een doordeweekse werkdag heb je dat vaak niet door, maar wie eenmaal aan boord van een schip stapt, komt de ene uitdrukking na de andere tegen die zijn oorsprong in de zeevaart blijkt te hebben. We hebben een paar fraaie voor je verzameld.

opschieten – de touwen netjes op de pin hangen, zodat ze bij een volgende manoeuvre niet in de knoop raken, moet vaak snel gebeuren

slampamper – een gemakkelijk te openen of te verwijderen verbinding die de ankerketting aan het schip vasthoudt. Mocht er iets misgaan, dan breek je de slampamper om los te komen van het anker.

lummel – verbinding van de giek (horizontaal) aan de mast (verticaal)

opdoeken – de zeilen (het doek) netjes opvouwen nadat ze gestreken (neergelaten) zijn

opkalefateren – oorspronkelijk een (houten) schip weer waterdicht maken, later ook het op orde brengen voor een volgende reis

opdirken – de giek omhoog trekken met een lijn (de dirk) of vlaggetjes aan de dirk hijsen bij festiviteiten in de haven

poolshoogte nemen – met het sextant de hoogte van de Poolster meten om de positie van het schip te bepalen. Meet je de Poolster onder een hoek van 54˚, dan bevind je je op 54˚NB (ter hoogte van Nederland)

de spuigaten uitlopen – spuigaten zijn gaten onder in de verschansing (reling) waardoor het water van dek weg kan lopen, bij hoge golven, wanneer het water over de boeg slaat

toetakelen – het schip voorzien van lijnen, blokken en tuigage om het na de tewaterlating klaar te maken voor een reis

bakzeil halen – een zeil staat bak als de wind er vanaf de voorkant (de verkeerde kant) inkomt, hierdoor komt het schip stil te liggen of wordt het een andere richting op gedwongen.

Meer tips en reisinspiratie? Schrijf je in voor ons magazine en ontvang meteen het boekje 12 niet-te-missen tips voor jouw onvergetelijke reis cadeau.